Ein af mikilvægustu spurningum samtímans er hvernig við getum brugðist við auknum styrk gróðurhúsalofttegunda (GHGs) í andrúmsloftinu og loftslagsbreytingum þeim samfara. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna (IPCC) hefur nú gefið út að ef markmið Parísarsamkomulagsins eiga að nást, þ.e. að halda hlýnun á heimsvísu innan 2°C, þá sé ekki nóg að draga úr losun GHG, heldur verði jafnframt að ráðast í mótvægisaðgerðir til að binda það CO2 sem þegar hefur verið losað.
Hérlendis felast slíkar aðgerðir einkum í að auka bindingu kolefnis með breyttri landnýtingu, svo sem skógrækt og landgræðslu, eða draga úr losun frá jarðvegi með endurheimt votlendis. Tilraunaskógurinn í Gunnarsholti var gróðursettur árið 1990 og er mest rannsakaði skógur landsins. Hann var jafnframt fyrsta svæðið á Íslandi og með fyrstu svæðum í Evrópu þar sem kolefnisjöfnuður var mældur með beinum hætti og birtust þær niðurstöður í Nature árið 2000. Binding og losun annarra gróðurhúsalofttegunda (CH4 og N2O) hefur hinsvegar aldrei verið mæld í skóginum.
Árið 2004 hófst ný langtímatilraun í Tilraunaskóginum í Gunnarsholti þar sem markmiðið var að meta hversu mikið hægt væri að auka vaxtarhraða og kolefnisbindingu skóga hérlendis með árlegri smáskammta áburðargjöf með svokallaðri kjörblöndu allra stein- og snefilefna sem trén þurfa til vaxtar sem Bjarni Diðrik þróaði í doktorsverkefni sínu við SLU í Svíþjóð. Þegar loftslagsáhrif skógræktar eru metin er hinsvegar mikilvægt að horfa á heildaráhrif; þ.e. jöfnuð allra þriggja GHGs og sérstaklega hvort einhver langtímaáhrif verða á kolefnisforða jarðvegs, sem hérlendis inniheldur gjarnan 3-5x meira magn kolefnis en sem bundið er ofanjarðar.
Styrkur til masters- og/eða doktorsnáms í skógvistfræði við Landbúnaðarháskóla Íslands (LBHÍ) í samstarfi við Háskólann í Austur Finnlandi (University of Eastern Finland) Í rannsókn á framleiðni skógar, jarðvegsvistfræði og hringrás gróðurhúsalofttegunda á Suðurlandi.
Þetta verkefni bætir við slíkum rannsóknum og mun að auki meta áhrif áburðargjafarinnar á líffræðilegan fjölbreytileika í skóginum og þannig meta hvort smáskammta áburðargjöf í skógrækt sé umhverfislega sjálfbær.
Verkefnið er styrkt af Orkurannsóknasjóði Landsvirkjunar. Styrkupphæð fyrsta árs er 1,2 milljónir í launa- og ferðastyrk 2020-2021 og um 1,5 milljónir í efniskostnað. Hugsanlega verður möguleiki á að stækka meistaraverkefnið upp í 4-ára doktorsnám á öðru ári, en reglur LBHÍ leyfa slíkt. Leiðbeinendur í verkefninu verða Bjarni Diðrik Sigurðsson, prófessor við LBHÍ og Christina Biasi, prófessor við UEF.
Umsóknir
LBHÍ óskar hér með eftir umsóknum nemenda með háskólapróf í skógfræði eða af öðrum sviðum náttúruvísinda í þetta verkefni. Umsókninni þarf að fylgja ferilskrá og stutt persónuleg greinargerð frá viðkomandi sem lýsir áhugasviði og framtíðaráformum. Umsóknum skal skila á rafrænu formi til Guðmundu Smáradóttur, mannauðs- og gæðastjóra LbhÍ (
LBHÍ áskilur sér rétt til að hafna öllum umsóknum ef enginn hæfur umsækjandi sækir um starfið.
