Landbúnaðarháskóli Íslands fékk í dag úthlutaðan framhaldsstyrk upp á 1.500 þúsund krónur frá Uppbyggingarsjóði Vesturlands fyrir verkefnið Skordýr sem fóður og framtíðarfæða, en verkefnið hófst fyrir um ári síðan. Verkefnisstjóri er Rúna Þrastardóttir doktorsnemi við Landbúnaðarháskólann og verkefnið hefur einnig hlotið styrk frá Orkurannsóknasjóði Landsvirkjunar.
Verkefnið snýr að því að koma upp skordýraræktun hérlendis og skapa með því ný tækifæri í framleiðslu á fóðurhráefnum, áburðarefnum og jafnvel framtíðarfæðu. Síðastliðið ár hefur Rúna framkvæmt grunnathuganir á möguleika skordýraræktunar hérlendis með áherslu á mjölorma og hermannaflugur. Prófaðar hafa verið mismunandi fóðurtegundir (m.a. hrat sem fellur til við bjórframleiðslu og brauðafgangar). Niðurstöðurnar eru jákvæðar og á þessu ári verða gerðar nákvæmari mælingar á hverju þroskastigi fyrir sig. Þá er einnig ráðgert að bæta ræktunaraðstöðuna hjá Landbúnaðarháskólanum í samvinnu við iðnaðarverkfræði-, vélaverkfræði- og tölvunarfræðideild Háskóla Íslands.
Samhliða hefur samfélagsleg vitund og viðhorf Íslendinga gagnvart skordýrum sem matvæli og fóður fyrir dýr verið kannað og verða niðurstöður birtar í grein á vormánuðum.
Matvælaframleiðsla framtíðar er alþjóðleg áskorun þar sem íbúafjöldi heimsins fer ört vaxandi og yfir 10% af íbúum heimsins þjást af vannæringu. Matvæla- og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna (FAO) áætlar að til að mæta vaxandi þörf mannkyns þurfi matvælaframleiðsla að tvöfaldast fyrir árið 2050. Á sama tíma er meiri en þriðjungi matvæla sóað yfir öll framleiðslustig og áætlað er að þessi matarsóun sé ábyrg fyrir 8-10% af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum. Samkvæmt matarsoun.is nam meðhöndlun matarúrgangs um 5% af heildarlosun Íslands árið 2019. Ein leið til þess að sporna gegn hungri og matarsóun er að framleiða skordýr með því að fóðra þau með lífrænum afgöngum sem falla til og koma þannig upp hringrásarframleiðslu. Rannsóknir hafa sýnt fram á að margar tegundir skordýra, m.a. hermannaflugur og mjölormar, eru góð í að brjóta niður lífræn efni og mynda prótein og þar með endurnýta annars glatað næringarefni til framleiðslu á próteinum. Mjölormar og hermannaflugulirfur eru jafnframt gott fóðurefni fyrir dýr þar sem næringargildi þeirra líkist mest þeim próteingjöfum sem notaðir eru í dag, soja- og fiskimjöli. Einnig hefur framleiðsla skordýramjöls minni umhverfisáhrif en aðrir hefðbundnir próteingjafar.
Það er því afar spennandi viðfangsefni að koma upp framleiðslu á skordýrum og nokkur fyrirtæki hafa þegar litið dagsins ljós í Evrópu sem eru ekki einungis að huga að fóðurhráefnum fyrir dýr heldur einnig sem matvæli. Evrópusambandið lítur á skordýr sem umhverfisvæna framleiðslu á próteinum og hefur stutt við fjölda verkefna á því sviði. Landbúnaðarháskóli Íslands hefur komið sér upp sterku tengslaneti í Evrópu og vinnur að því að sækja um styrk til verkefnisins hjá Evrópusambandinu.
